reklamı kapat

POPÜLER

3 bilim insanı

Türk bilim insanlarından kanser hücresine dair önemli buluş!

Avrupa İmmünoloji Dergisi‘nde yayınlanan buluşun kanser hücresinin çoğalmasını engelleyen bu çalışmalar arasında yer aldığı belirtildi. Bu sayede kanser önlenebilir.

Bilim dünyasında kansere dair önemli bir adım atıldı. 3 Türk bilim insanı sayesinde kanser hücreleriyle mücadele eden ve onları öldüren hücreler geliştirildi. Bilindiği üzere bilim insanlarının çaresini bulmaya çalıştığı bir hastalık kanser. Ancak bu konuya dair biyomühendis olan üç bilim insanı kansere dair bir formül geliştirmeyi başardılar. Daha önceden de başarıları ile tanınıyorlardı. Kansere çare bulmak için araştırmalar gerçekleştiren Dr. Tolga Sütlü, Dr. Adil Doğanay Duru ve Prof. Dr. Batu Erman üzerinde çalıştıkları hücreleri sonuçta, kanser hücreleriyle mücadele eden ve onları öldüren adeta bir savaşçıya dönüştürdüklerini açıkladılar. Konunun ayrıntılarına değinen Dr. Tolga Sütlü, hücresel immünoterapi olarak adlandırdıkları proje kapsamında, hastanın vücudundan alınan ve kanında yer alan bağışıklık sağlayan hücrelerin zayıf olduklarında kanser hücresinin ortaya çıktığından bahsederek, bu hücrelerle savaşmak için bu hücreleri yeniden programlamayı denediklerini ve başardıklarını söyledi.

Sağlıklı hücreleri ayırabiliyor

Bağışıklık sistemimizde kullanılabilecek iki ana grup hücre bulunduğunun altını çizen Sütlü: “Bunlardan birincisi ve daha popüler olanı T hücreleri. Diğeri ise NK (Natural Killer-doğal öldürücü) hücreleri. Son yıllarda en çok ön planda olan ve kanser tedavisinde çığır açan hücresel immünoterapi yaklaşımlarında başı CAR-T hücreleri çekiyor. Şu anda büyük bir klinik başarı göstermekte olan CAR-T hücreleri kanser hücrelerinin yüzeylerindeki molekülleri hedefleyerek onları sağlıklı hücrelerden ayırt edip öldürebiliyor. Bizim çalışmamızda geliştirmiş olduğumuz TCR-NK hücreleri ise CAR-T hücrelerinden daha farklı bir mekanizmayla çalışan ve kanser hücrelerinin sadece yüzeylerindeki değil içlerindeki molekülleri de hedefleyebilen, yani CAR-T hücrelerinin ulaşamadığı yerlere ulaşabilen hücreler olarak ön plana çıkıyor.” dedi.

3 bilim insanı

Birkaç milyar hücreden elde ediliyor

Modifiye edilen hücrelerin hazırlanması yaklaşık 1 hafta sürüyor. Belirlenen hastaya göre dozun ayarlanması için ise çoğaltma yapılması gerekiyor. Bu da üstünde çalışılan hücrenin büyüme hızına göre 1 ya da 2 haftayı bulabiliyor. Dr. Sütlü, “Bu gibi prosesler hastadan alınan kan örneğinden saflaştırılan birkaç milyon hücreyle başlayarak 2-3 haftada genetik olarak modifiye edilmiş birkaç milyar hücrenin elde edilmesiyle sonuçlanıyor” diyor.

Türk bilim insanlarının yayınlanan bu çalışmalarının ilk basamağı ancak sonrası için desteğe ihtiyaçları var. Çalışmanın bu ilk basamağında, insan hücre hatlarını kullanarak bu teknolojiyi geliştiren ekip olumlu sonuçlar aldılar. Şimdi ise hastalardan alınan örnekler üzerinde çalışma yapmak istiyorlar, ancak desteğe ihtiyaçları var. Dr. Tolga Sütlü bekledikleri desteğe dair şunları söyledi:

“Uludağ Üniversitesi’yle ortaklaşa TÜBİTAK başvurusu yaptık, eğer bu kabul olursa çalışmaların ikinci basamağını yapabileceğiz. 3 yıl sürmesini planladığımız bu kısımda melanom (cilt kanseri) hastalarının kanlarından alınan NK-doğal öldürücü hücrelerinde aynı işlemi yapıp, yine aynı hastalardan alınan tümör hücrelerine karşı laboratuvar ortamında gösterdikleri etkiyi ölçeceğiz. Daha sonra hücreleri tedavi amacıyla hastalara geri verebileceğimiz üçüncü basamak çalışmalarımıza yani klinik denemelere başlayabileceğiz.”

TÜBİTAK’a başvuru yapıldı

Ekip, yöntemin çalıştığını gösterebilmek amacıyla melanom ile çalışmaya başladı. Çünkü melanomda immünoterapi uygulamalarıyla ilgili geniş bir literatür var. Ama teorik olarak bu yeni yöntem, her kanser türüne, hatta virüs enfeksiyonlarına bile uygulanabilir. Proje Sabancı Üniversitesi ile Nova Southeastern Üniversitesi‘nin dayanışması içinde yürütüldü ve iki üniversitenin ortaklığında patent başvurusu yapıldı. Konu ile ilgili geliştirilen ve tümör hücrelerini öldürerek kanseri kurutmayı başaran proje, European Journal Of Immunology’de (Avrupa İmmünoloji Dergisi) yayımlandı.

Geliştirilen proje için TÜBİTAK başvurusu yapan ekip şu an ikinci basamak için harekete geçti. TÜBİTAK’tan olumlu geri dönüş olması halinde 3 yıl içerisinde Cilt kanseri hastalarında bu tedavi yöntemini kullanmayı düşündüklerini söylediler.

İlginizi çekebilir

NASA tarafından 16 yılda çekilen evrenin görüntüsü