Üst düzet Apple yöneticilerinden Phil Schiller, “Avrupa’da kapıları açmak iPhone kullanıcılarını riske atacak” açıklamasıyla gündemde.
Phil Schiller, Avrupa’daki iPhone kullanıcılarının mart ayında kullanmaya başlayacağı üçüncü parti uygulama marketlerinin, cihazları Apple’ın daha önce izin vermediği içeriklere açacağını ve bunun ciddi bir risk oluşturacağını belirtiyor. Schiller burada sadece güvenlik risklerinden bahsetmiyor, “kötü içerikler” için de kapının açılacağını ve bunun özellikle gençler için endişe verici olduğu söylüyor. App Store’da belirli türden sakıncalı içeriklere izin vermeme konusuna büyük önem verdik ve yıllar içinde bu konuda çok sayıda olumlu geri bildirim topladık diyen Schiller, burada koydukları kuralların kendi kurallarını koymayı tercih etmedikleri sürece başka bir uygulama marketinde geçerli olmayacağını belirtiyor ve bunu korkutucu görüyor. Sadece App Store dışında yer alma kararı alan uygulamalar nedeniyle bilmediği bir uygulama marketine girmek zorunda kalan kişiler ve karşı karşıya kalacakları riskler için de endişe duyan Schiller, böyle düşünüyor ve görüşlerini açık açık aktarıyor ancak süreci ya da yeni dönemi değiştirme gücünü elinde bulundurmuyor.
Microsoft, geçtiğimiz günlerde Apple’ın Avrupa için önerdiği (Henüz resmi olarak kabul edilmediler) App Store değişikliklerini yanlış yönde atılmış bir adım olarak nitelendirdiklerini aktardı. Bu konuda Spotify ve Epic gibi eleştirilerde bulunan yazılım devi, kapıları açarken kontrolü kaybetmek istemeyen Apple’ın daha doğru adımlar atmasını isteyenler arasına dahil oldu. Halen bu konuda Microsoft tarafından detaylı bir açıklama yapılmadı ve sadece, “Önerdikleri planla ilgili geri bildirimleri dinlemelerini ve herkes için daha kapsayıcı bir gelecek için çalışmalarını umuyoruz.” denildi.
Bu süreci elbette Avrupa Birliği de yakından takip ediyor ve Apple’ın masaya getirdiği App Store değişikliklerinde kabul edilmeden önce büyük güncellemeler istenebileceğinin sinyalini veriyor. “Gerekirse güçlü şekilde harekete geçmekte tereddüt edilmeyecek” diyen yöneticiler, Apple’ı birçok konuda sıkıştırabilir.
Peki Apple tam olarak neler öneriyor? Avrupa Birliği, kaçıranlar için geçtiğimiz yıl içinde kabul edilen Digital Markets Act (DMA) mevzuatı ile Avrupa merkezli olarak teknoloji alanında antitröst yani tekelcilik karşıtı sağlam bir temel oluşturmayı hedefliyor. Tüm detaylarına burada yer verdiğimiz Digital Markets Act, akıllı telefon gibi cihazlarda üçüncü parti uygulama marketlerinin kullanılması için kilit bir kapı aralıyor. İşte bu temelde Apple geçtiğimiz günlerde önemli duyurular gerçekleştirdi. Örneğin yakında Avrupa’daki Apple Pay rakiplerine iPhone NFC’sini kullanma izni verilecek. Sadece Avrupa’yı kapsayan bu adım sayesinde kişiler, iPhone’larını kullanarak rakip ödeme sistemleriyle de temassız ödeme yapabilir hale gelecek.
Bu elbette güzel görünüyor ve gerçekten çok ama çok uzun zamandır isteniyordu. Yakında NFC ödemeleri Apple Pay veya Wallet uygulamasına gerek kalmadan doğrudan uygulamalarda kullanılabilecek ve üçüncü parti ödeme hizmetleri ile bankaların Apple aygıtlarında kendi hızlıca dokun-öde çözümlerini sunmalarının önü açılacak. DMA kuralları kapsamında Apple, Avrupa’da WebKit temelli olmayan yani Safari ile aynı temeli paylaşmayan mobil tarayıcılara da izin verecek. Şu an iOS cihazlardaki her tarayıcı temelde Safari üzerine kuruluyor, yeni dönemde bu Avrupa pazarı için tamamen değişiyor.
Bildiğimiz kadarıyla Google ve Firefox uzun zamandır WebKit temelli olmayan mobil tarayıcıları üzerinde çalışmalar yapıyor. Mart ayında çıkacak iOS 17.4 ile beraber Avrupa’da kullanıcılar telefonlarına App Store dışından uygulama yükleyebilir hale de gelecek. DMA kararı kapsamında cihazlara üçüncü parti uygulamalar marketleri normal bir iOS uygulaması gibi yüklenecek ve o marketler üzerlerinden başka uygulamalar yüklenmesine izin verecek Apple, bu konuda birçok firmayı ve kişiyi memnun edecek.
Bu üçüncü parti market ve uygulamaları güvenliği sağlamak adına detaylı şekilde inceleyecek Apple, alternatif marketler aracılığıyla yüklenen uygulamalardan komisyon almayacak veya alternatif ödeme sistemleri için komisyon talep etmeyecek.
Yeni dönemde uygulama geliştiriciler, kullanıcıların uygulamaları içinde satın alma ve ödeme yapmasına olanak tanıyan alternatif ödeme sistemlerini kullanabilecek ya da uygulama içinde kullanıcıların satın alma yapabileceği web sitelerine bağlantı verebilecek.
Birçok değişikliğin sadece Avrupa’ya özel olması konusunda, “Bu değişiklikleri Avrupa Birliği ülkeleri dışında sunmuyoruz çünkü bu kullanıcılarımız için en güvenli sistem değil.” açıklamasını geçen şirket, yeni dönemde App Store’daki alımlardan aldığı yüzde 30’luk komisyonu da belirli seviye için yüzde 17’ye düşürüyor.