Çin, Türkiye’yi Çin’den itham edilen otomobillere yönelik olarak getirilen ekstra vergi üzerinden DTÖ’ye şikayet etti.
HaberTürk’te yer alan gelişmeye göre göre Çin, Türkiye’nin uyguladığı gümrük vergilerini Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) taşıdı. Yapılan açıklamada, Türkiye’nin Çin’den ithal edilen otomobillere uygulanan ek gümrük vergilerinin söz konusu şikayetin ana unsuru olduğu kaydedildi. Açıklamada, “Türkiye’nin aldığı ayrımcı tedbir DTÖ kurallarına aykırıdır ve korumacı niteliktedir. Türkiye’yi DTÖ kurallarına uymaya ve tedbirlerini derhal düzeltmeye çağırıyoruz” denildi. Çin’in DTÖ’ye sunduğu “istişare talebi”, bir ticaret anlaşmazlığında ilk resmi adım olarak dikkat çekerken, söz konusu anlaşmazlıkların genelde bu aşamada çözüme kavuşturulduğu biliniyor. Türkiye, Mart 2023’te Çin’den ithal edilen elektrikli taşıtlar için yüzde 40 ilave gümrük vergisi uygulanması kararı almıştı. Haziran 2024’te ise Resmi Gazete’de yayımlanan kararnameyle daha önce Çin menşeli elektrikli otomobillere getirilen yüzde 40 ek vergi, Çin’den ithal edilen tüm yakıt türlerindeki otomobiller için geçerli olmuştu.
Avrupa Birliği geçtiğimiz günlerde, uzun süredir masada olan Çinli elektrikli araçlara yönelik ekstra vergiyi tam olarak onaylamıştı. Avrupa’ya Çin’den getirilen elektrikli araçlar yüzde 10’luk gümrük vergisine ek olarak yüzde 30’un üzerinde ekstra gümrük vergisiyle karşı karşıya kalacak. Burada markaya/şirkete göre değişen farklı vergi oranları uygulanıyor. Örneğin Çin’den getirilen Tesla araçların ekstra vergi yükü yüzde 9 seviyesinde. BYD’nin vergi oranı yüzde 17, Geely’nin yüzde 19, SAIC’in ise yüzde 36,3 olarak açıklanıyor. Soruşturma kapsamında iş birliği yapan markaların yüzde 21,3, iş birliği yapmayanların ise yüzde 36,3 vergi ile karşı karşıya kaldığı belirtiliyor.
Tüm bu oranlar, yukarıda da dediğimiz gibi AB’ye ithal edilen Çin otomobillerinin halihazırda tabi olduğu yüzde 10’luk verginin üzerine ekleniyor. Avrupa Birliği bu ekstra vergiyi, Çinli üreticilerin aldıkları büyük devlet desteği ile rekabeti bozduğunu belirterek hayata geçirdi. Çin yönetimi ve Çinli üreticiler ise bu duruma sürpriz olmayacağı üzere ciddi tepki gösteriyor. Aynı zamanda Almanya da atılan adımı doğru bulmuyor ve ekstra gümrük vergisini kaldırmak ya da şartları yumuşatmak istiyordu. Ancak ortak karar vergilerin uygulanması yönünde oldu.
Otomobil üretimi konusunda Avrupa’nın en büyüğü olan Almanya, uygulanan gümrük vergilerinin Çin’de araç satan Alman otomobil üreticilerinin başarısına zarar verebileceğini belirtmişti. Geçtiğimiz aylarda Çin ve Avrupa Birliği yetkilileri ekstra vergiyi görüşmek için bir araya da gelmişti. Çin yönetimi bu görüşmelerde yeni vergilerin iptal edilmesini istemişti. Ancak bu konuda bir sonuç alınamadı. Çin’den getirilen araçlara Türkiye de ekstra vergi uygulandığını belirtelim.