Elektrik faturalarından kaldırılan TRT payı, akıllı telefonlardan alınmaya devam ediliyor. Türkiye’de telefonlardan başka vergiler de alınıyor.
Elektrik enerjisi satışı üzerinden alınan TRT payının kaldırılmasına ilişkin düzenlemeyi de içeren Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, geçtiğimiz hafta Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Elektrik faturalarından kalktı ancak TRT payı hayatımızdan tamamen çıkmadı. Bu pay başka elektronik ürünlerden de alınıyor. Bunlar arasında yukarıda dediğimiz gibi akıllı telefonlar da yer alıyor.
13 Kasım 2021 tarihli bir habere göre Türkiye’de TRT payından ciddi bir gelir elde ediliyor. Bu konudaki açıklama şöyle: “2010 – 2020 yılları arasını kapsayan 11 yıllık dönemde, elektrik faturalarından yapılan yüzde 2.26’lık kesintili ile vatandaşlardan toplam 8 milyar 923 milyon 767 bin lira toplandı. Televizyondan radyoya, cep telefonundan akıllı kol saatine kadar çok sayıda cihazdan alınan bandrol gelirleri ise aynı dönemde 11 milyar 888 milyon 905 bin lira oldu. Böylece 11 yıllık fatura toplam 20 milyar 812 milyon 673 bin lira oldu.
TRT’nin verdiği cevapta dolar kuru üzerinden paylaşılan tablolara göre, 2010 – 2020 yılları arasında vatandaşın elektrik faturalarından 3 milyar 179 milyon 290 bin dolar, satın aldığı cihazlardan ise bandrol geliri adı altında 3 milyar 506 milyon 39 bin lira toplandı. Söz konusu 11 yıllık dönemde toplanan toplam miktar 6 milyar 685 milyon 329 bin dolar oldu.”
Bu arada Türkiye’de televizyondan akıllı saate birçok üründen bandrol ücreti de alınıyor. Aynı habere üstünden 3093 Sayılı TRT Gelirleri Kanunu’na göre, radyo, televizyon, video ve birleşik cihazlar ile görsel ve/veya işitsel yayınları alabilen her türlü cihazlardan alınan bandrol ücretleri TRT’ye aktarılıyor. Bu konuda detaylar şöyle:
“Televizyondan radyoya, cep telefonundan ev sinema sistemine, akıllı kol saatinden bilgisayar ve tabletlere kadar çok sayıda cihazdan yüzde 16 ile yüzde 0,01 arasında değişen oranlarda bandrol ücreti alınıyor. Televizyon, video kameralar ve radyolarda bu oran yüzde 16. Cep telefonlarında yüzde 10, akıllı kol saatlerinde yüzde 8, bilgisayar ve tablette ise yüzde 2.”
Örneğin 999 dolar fiyatı bulunan iPhone 13 Pro, 26 Aralık 2021’n güncel dolar kuru ile ülkeye 10.980 TL fiyat ile giriyor. Peki telefon Türkiye’ye gümrük üzerinden yasal olarak girdiği zaman ne oluyor?
Gümrük sürecinde Türkiye’de akıllı telefonlardan TRT + Kültür Fonu, ÖTV, KDV ve bazı diğer yasal vergiler / ücretler alınıyor. Apple’ın resmî sitesinde yer alan bilgiye göre iPhone 13 Pro’nun 21.499 TL‘lik satış fiyatının içerisinde tam 9.152,00 TL “KDV ve yasal ücretler” bulunuyor. 30.999 TL’lik 1 TB depolamalı 13 Pro Max için yaklaşık 11.624,00 TL. 14.799 TL’lik 128 GB 13 mini için ise yaklaşık 6.142,00 TL KDV ve yasal ücretler alınıyor.
İşte tam da bu yüzden, yani yüksek dolar kur ve vergiler nedeniyle iPhone’lar ve aynı zamanda diğer akıllı telefonlar ile elektronik ürünler Türkiye’de çok pahalıya satılıyor.