Firefox 136 ile “dikey sekme” özelliği sunuldu

Can TUNÇER 05 Mart 2025 10:16

Firefox 136 sürümüyle birlikte “dikey sekme” özelliği kullanıma sunuldu. Bu özelliği birçok kullanıcı uzun zamandır bekliyordu.

Bu altyapıda, açık veya sabitlenmiş sekmeler tarayıcının üst kısmı yerine soldaki kenar çubuğunda görünüyor. Dikey sekmeleri açmak için araç çubuğuna sağ tıklayıp “dikey sekmeleri aç” butonuna basmak gerekiyor. Özellikle aynı anda çok sayıda sekme kullanarak çalışan kullanıcıları memnun edecek bu özellik, şirketin açıklamasına göre organize çalışmayı oldukça kolaylaştırıyor. Dikey sekmelere ek olarak, “Tek bir tıklamayla birden fazla araca hızlıca erişmek için artık yeni Firefox kenar çubuğunu etkinleştirebilirsiniz.” açıklamasının yapıldığı yeni sürüm, birçok hatayı ortadan kaldırıyor ve macOS’ta bazı sekmeleri düşük güçlü çekirdeklere taşıyarak enerji kullanımını azaltıyor.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Temizlikte zirveye çıkan robot süpürge; Ezviz RS20 Pro

Firefox 135 ile ilk çıkışı 133. sürümde yapılan yapay zeka entegrasyonu herkese açılmıştı. 135 sürümünde “AI chatbot” adı verilen bir altyapı kullanıma sunuldu. Bu altyapı sayesinde kullanıcılar Anthropic Claude, ChatGPT, Google Gemini, HuggingChat by Hugging Face ve Le Chat Mistral‘a sol bölüme yerleştirilen özel bir buton üzerinden erişim sağlayabiliyor. Bu yapay zeka temelli sohbet botları sayfadaki yazıları özetleyebiliyor, kişilerin sorularına cevap verebiliyor, farklı içerikler üretebiliyor ya da görsel analiz gerçekleştirebiliyor. 135. sürüm ile kredi kartı bilgileri için otomatik doldurma özelliği de herkese açılıyor. Firefox Çeviri sistemine yeni dil destekleri (Basitleştirilmiş Çince, Japonca ve Korece) ekleyen Mozilla, güncellemeyle çok sayıda hatayı da ortadan kaldırıyor.

Firefox, bundan önce beklenmedik bir gelişmeyle gündeme gelmişti. Mozilla, yayınladığı Firefox 128 sürümüyle beraber “Privacy-Preserving Attribution” adını verdiği yeni bir sistemi devreye aldı. Viyana merkezli NOYB (None Of Your Business) bu yeni özelliği beğenmedi ve kullanıcı hareketleri izinsiz olarak izleniyor iddiasıyla Mozilla’ya karşı Avusturya veri koruma otoritesine şikayette bulundu. Varsayılan olarak açık gelen Privacy-Preserving Attribution özelliği hakkında Kaspersky’nin burada yer alan çok detaylı bir yazısı bulunuyor. Bu yazıda özelliğin genel çalışma mantığı şu şekilde açıklanıyor: “Web sitesi, tarayıcıdan başarılı reklam görüntüleme örneklerini hatırlamasını ister.

Kullanıcı sitenin yararlı olduğunu düşündüğü bir eylem gerçekleştirirse (örneğin, bir ürün satın alırsa), site kullanıcının reklamı görüp görmediğini öğrenmek için tarayıcıyı sorgular. Tarayıcı siteye hiçbir şey söylemez, ancak bilgileri DAP protokolü aracılığıyla toplama sunucularına gönderir. Tüm bu raporlar toplayıcılarda biriktirilir ve site periyodik olarak bir özet alır. Sonuç olarak site, belirli bir reklamı gören X sayıda kullanıcıdan Y sayıda kullanıcının site için yararlı olduğu düşünülen eylemleri gerçekleştirdiğini öğrenir. Ancak ne site ne de toplama sistemi bu kullanıcıların kim olduğu, internette başka neler yaptıkları vb. hakkında hiçbir şey bilmez.”

Mozilla’nın kendi açıklamasında, “Sitelerin, kişiler hakkında tek tek veri toplamadan reklamlarının nasıl performans gösterdiğini anlamalarına yardımcı olması için tasarlandı.” dediği sistem, kağıt üzerinde faydalı görünüyor olmasına rağmen NOYB’a göre AB’nin gizlilik yasaları kapsamındaki kullanıcı haklarına hala müdahale ediyor. Bu özelliğin ayarlardan kapatılabiliyor olmasına rağmen varsayılan olarak açık olmasını iyi karşılamayan NOYB, Mozilla’nın veri işleme faaliyetleri hakkında kullanıcıları daha net olarak bilgilendirmesini, özelliğin varsayılan olarak açık gelmemesini ve milyonlarca kullanıcının hukuka aykırı olarak işlenmiş tüm verilerini silmesini istiyor.