İtalya iPhone’u yasaklıyor mu?

Birkaç gün önce bir İtalyan gazetesinin büyük gürültüler yaparak duyurduğu haber açıklığa kavuştu.

23 Haziran’da bir İtalyan gazetesinin, İtalyan senatosundan yeni çıkan 2484 sayılı kanunun iPhone’u yasaklama gücü olduğuyla ilgili yaptığı bir haber tüm dünyada yankı uyandırmıştı. Ancak haberin kanunu yorumlama şeklinin yanlış olduğu ortaya çıktı. Yasa, haberin iddia ettiği gibi iPhone’u yasaklamayı mümkün kılsa da, asıl amacı tıpkı “internet tarafsızlığı” yasaları gibi bir “cihaz tarafsızlığı” sağlamak.

İlgili yasa, bir tüketicinin kullandığı cihaza ister açık kaynak ister tescilli olsun her türlü yazılımı yükleme hakkı olduğunu ve hiçbir şirketin tüketiciyi bu konuda engelleyemeyeceğini belirtiyor. Bilindiği gibi Apple ise bu konuda oldukça sıkı kurallara sahip. iPhone’a App Store harici bir kaynaktan herhangi bir yazılım yüklenmesi yasaklanmış durumda. İtalyan gazetesinin haberini yaptığı yasa da Apple’ın tam olarak bu uygulamasına parmak basıyor. Fakat söz konusu yasa “kapalı” bir uygulama mağazası konseptini doğrudan yasaklayacak bir güce sahip değil.

Yasa, ancak iki şart sağlandığında devreye girebiliyor: Kapalı ekosisteme sahip bir uygulama mağazası olması, ve bu mağazanın gereksiz bir ayrımcılık yapması. Bu açıklama kapsamında App Store’un bu yasayla çakışabilmesi Avrupa Birliği yasalarıyla yıllar sürecek bir kavgaya girmesini gerektirecek bir ayrımcılık yapması gerekli.

Yeni yasayla birlikte tüketiciler cihazlarına yükleyemedikleri yazılımlar konusunda, örneğin Apple App Store’dan bir uygulamayı çıkartırsa, yetkili bir İtalyan merciine şikayette bulunabilme hakkına sahip oluyorlar. Ancak tüketicinin haklı bulunması için Apple’ın bunu teknik bir gerekçe göstermeden, yani keyfi olarak yapması gerekiyor. Bu da Apple’ın bugüne kadar yapmış olduğu bir hata değil. App Store’da reddedilen uygulamaların çoğunlukla herkesin katılabileceği bir ret sebebi oluyor. Listenin başında da iPhone kullanıcılarının güvenliği geliyor.

Apple konuyla ilgili bir açıklama yapmayı reddederken, Google ve Facebook yasayı destekler nitelikte pozitif açıklamalarda bulundular.