Black Mirror: Bandersnatch ile ilgili neredeyse her detayı konuştuk, ancak dizi beraberinde sadece bir hikaye getirmiyor aynı zamanda bir de veri havuzu oluşturuyor.
Beşinci sezonu beklerken karşımıza çıkan Black Mirror: Bandersnatch, interaktif bir eğlenceli önümüze seriyor. Yapım klasik Black Mirror karanlığında devam ederken seçimleri izleyicilere yaptırıyor. Daha önce de benzerlerine sık sık rastladığımız bu interaktif deneyimler kitaplardan web tabanlı oyunlara, oradan da yeni nesil oyunlara kadar uzanırken şüphesiz Bandersnatch alanında bir ilk değil. Peki ama kitaplarda hayli masumane başlayan bu süreç dijitale aktarıldığında nasıl bir yansıması oluyor? Gelin biraz bu konuyu tartışalım.
Bandersnatch, pek tartışılmasa da aslında Netflix için paha biçilemez bir veri havuzu oluşturuyor. Film içinde yaptığınız seçimler servis tarafından ayırt edilebiliyor. Yani örneğin filmin en başında seçtiğiniz mısır gevreğinin ne olduğu sistem tarafından biliniyor. Bunun ne gibi etkileri olabilir?
Öncelikle biraz “izleyicinin istediği içerik” konusuna değinelim. Diziyi ilk bitirdiğinizde elde ettiğiniz seçimlerden tutun da kaç kere oynadığınıza ve hangi tercihleri daha sık yaptığınıza kadar ayrıştırılmış veri havuzu düşünün. Bu bir şirkete nasıl bir artı sağlıyor? Netflix gibi kendi orijinal içeriklerini üreten şirketler için bu veri, “İzleyici nasıl bir kurgu izlemek istiyor” verisini oluşturuyor. Yani yayın servisi sizin ana karakterin nasıl kararlarla ilerlemesini istediğinizi anlayabiliyor. Veriyi okuyup anlamlandırdıktan sonra da ortaya “çoğunluğun istediği” bir yapım çıkarmak kolaylaşıyor. Yıllarca deneme yanılma ile öğrenilmiş bilgiler, izleyiciye doğrudan sorularak kolayca elde edilebiliyor. Kısacası “test izleyicisi” dediğimiz havuz 15-25-55 katına çıkarılmış şekilde karşımızda bulunuyor. Sanat sanat için değil, halk için evriliyor.
İnteraktif içerikler şüphesiz eğlenceli. Bandersnatch de platformdaki ilk interaktif içerik değil. Ondan önce yayınlanan Minecraft filmi/oyunu da oyunun Netflix’e aktarılmış haliydi. Telltale sağ olsun zaten çok karmaşık oyunlar sunamadığı için bu konuda sıkıntı çektiklerini pek de sanmıyoruz. Bandersnatch ile beraber ise platformda bu içerikleri belki de daha sık görebiliriz. Bu da küçük seçimleri bile daha etkili kılıyor. Filmde tercih ettiğiniz mısır gevreği gibi… Bu veri havuzu filmler içinde ürün yerleştirme ve benzeri anlaşmalarda kullanılmak üzere reklam verenlerin karşısına rahatlıkla çıkarılabilir zira. Çünkü Netflix hangi içeceği seçeceğinizi, hangi markanın yiyeceğini tercih ettiğinizi biliyor.
Tüm bunlar başlı başına kulağa Black Mirror bölümü gibi geliyor olabilir, ancak dijital dünyada attığımız her adımın bir de izi kalıyor. Filmin keyfini çıkarırken verilerin nasıl işlendiğinin de bilincinde olmak gerekiyor. Tabii bu durumda tercih hakkınızı yapımı hiç izlememek üzerine de kullanabilirsiniz.
Black Mirror: Bandersnatch‘i Netflix kütüphanesinden izleyebilirsiniz.
Bandersnatch fragmanı