Nokia N900

Maemo’nun geliştirilmesi her ne kadar çok uzun sürmüş olsa da, Nokia’nın rakiplerine açıkça “Biz de varız!” mesajı yolladığı önemli bir işletim sistemi ve o işletim sistemini kullanan en yeni Nokia modeli N900’ü isterseniz hemen incelemeye başlayalım. N900, boyutları itibariyle rakiplerinden pek farkı olmayan bir cihaz. Nokia N900 elinizdeyken fark edebileceğiniz ilk yenilik, ön yüzünde tuş kullanılmamış olması ki bu da cihaza ayrı bir hava getiriyor. N900’de 3.5 inç touch-sensitive dokunmatik ekran ve 800×460 piksel çözünürlük tercih edilmiş. Kullanıcı arayüzünde tercih edilen geniş simge setleri ve telefonun yatay olarak kullanılıyor olması, 3.5 inç ekran ile kullanım rahatlığını üst seviyeye çıkarıyor. Nokia N900, dokunmatik ekranda yazı yazmaktan hoşlanmayanlar için klavyesi ile birlikte geliyor. Tuş takımında ‘boşluk’ tuşu hariç, diğer tüm tuşların aynı boyutta olması, telefonun tasarım bütünlüğünün tamamlanmasında önemli rol oynuyor. Cihazın teknik özellikleri beklentilerinizi karşılayacak nitelikte; 32 GB dahili hafıza ve 16 GB’a kadar destekleyen genişleme yuvası her türlü gereksiniminizi karşılayacak yeterlilikte. ARM Cortex-A8 600 MHz’lik işlemcisi, OpenGL ES 2.0 destekli PowerVR SGX 3D hızlandırıcısı 1 GB’a kadar yükseltilebilen 256 MB uygulama hafızası özellikle çoklu işlemlerde telefonun takılmadan çalışmasını, 1320 mAh pil tercihi ise uzun pil ömrü sağlıyor. Cihazın arka yüzüne baktığımızda Carl-Zeiss imzalı 5 megapiksel dahili kamera dikkat çekiyor. 3.5 mm’lik kulaklık bağlantısı telefonun alt kısmına, USB şarj ise üst kısmına uygun bir şekilde yerleştirilmiş.

YENİLİKÇİ ARAYÜZ
Nokia N900, Maemo ile geliştirilmiş kendine özel arayüzünü kullanıyor. Bu arayüzü 2 bölüm halinde inceleyebiliriz. Birincisi, telefonu kullanırken daima haşır neşir olacağınız 4 parçalı arayüz, ikincisi Nokia’nın yıllardır vazgeçemediği hiyerarşik menü arayüzü. Belirtmeden geçmeyelim cihazı tanımaya, karıştırmaya, oynamaya başladığınızda muhtemelen aklınıza ilk gelecek olan cümle, “Diğer Nokia modellerine hiç benzemiyor,” olacaktır. İlk olarak, yeni masaüstü görünümünden bahsedelim. Linux kullanıcılarının pek de yadırgamayacağı 4 parçalı masaüstü görünümlü arayüz N900’ün arayüz temelini oluşturuyor. Nokia bu arayüze ‘Panoramik Masaüstü’ adını vermiş. Öncelikle arayüz üzerinde uğraşıldığını kullanmaya başladığınız anda belli ediyor, tabii hızı ile ilgili şaşkınlığı üzerinizden attıktan sonra. ‘Panoramik Masaüstü’, bilgisayarınızdaki masaüstünüz ile yaklaşık aynı fonksiyonelliğe ve rahatlığa sahip. Uygulama eklemek ya da silmek, bu zamana kadar gördüğünüz Nokia’nın tüm ürünlerinden daha kolay. Mesela, parmağınızla masaüstündeki herhangi bir boş yere bir defa dokunup, sağ üst köşeden aşağıya inen ‘Ayarlar’ simgesine tıklıyorsunuz. ‘Sil’ düğmesine tıkladığınızda, uygulamaların üstünde tıpkı iPhone’da olduğu gibi ‘X’ simgesi beliriyor ve ‘X’e tıklamanız programlarınızı kaldırmanıza yetiyor.

HİYERARŞİK MENÜ
Telefonun hangi menüsünü, hangi opsiyonunu kullanıyor olursanız olun, sol üst köşede bir simge size devamlı eşlik ediyor. Bu simgenin 2 farklı görevi var. Bu düğmeye bastığınızda, ilk önce çoklu görev yöneticisine gidiyorsunuz. Telefonunuzun o an çalıştırdığı tüm uygulamalar, karşınıza küçük ekran görüntüleri olarak gözüküyor. Bu görünümde, aynı simgeye bir defa daha basarsanız, telefonunuzun ayarları ile ilgili bölüme ulaşabiliyorsunuz. Bu hiyerarşik menü diğer Nokia modelleri ile aşağı yukarı aynı, tek bir farkla! Nokia hiyerarşik menüyü kullanmış olmasına rağmen, aslında önemli bir yeniliğe daha imzasını atmış, şöyle ki; hiyerarşik menüde hangi öğeyi aktif hale getirirseniz getirin, ayrı menü ekranı bir popup olarak ve ekranın küçük bir bölümünü işgal edecek şekilde açılıyor ve popup dışarısında kalan bölümü flulaştırıyor. Bu menüden vazgeçtiğinizde ya da yapmanız gerekeni yapıp geri dönmek istediğinizde yapmanız gereken sadece flulaşan bölüme bir defa tıklamak.

DOKUNMATİK EKRAN VE MULTI-TOUCH
Nokia N900’de dirençsel (resistive) ekranı tercih etmiş. Kapasitif ekranlarla karşılaştırıldığında, kullanım rahatlığı olarak daha az tatminkar olsa da, N900 modelinde kullanılan resistive ekranın, ‘touch sensitive’ olmasından dolayı, en az kapasitif kadar duyarlı olduğunu belirtmemizde fayda var. Telefonla ilk tanıştığımızda resistive ekran olmasından dolayı çekincelerimiz, bu performans ile ortadan kalktı. N900’ün eksik kalmış yönlerinden iki tanesi multi-touch özelliğinin bulunmaması ve telefonun sadece yatay olarak kullanılabiliyor olması. Ancak bunun da aslında Nokia ile bir ilgisinin olmadığını belirtmekte fayda var. Şöyle ki; şu anda stabil durumda bulunan Maemo serinin beşincisi. Maemo beşinci seride X Window System kullanıyor. Maemo 5 geliştirilmesi ve sonlandırılması süresince X Window System, multi-touch özelliği sağlamıyordu. Dolayısıyla Maemo 5 ve bu işletim sistemini kullanan ilk ürün N900 multi-touch özelliğinden yoksun halde geliyor. Nokia bu yetersizliği akıllıca bir takım ‘gesture’lar (dokunmatik ekran üzerindeki el hareketleri) ile halletmiş. Bir görsel ya da web sayfasına yakınlaşmak için, parmağınızı ekranda tutup saat yönünde çevirdiğinizde bu işlemi gerçekleştirebiliyorsunuz. Saat yönünün tersine çevirdiğinizde de zoom-out gerçekleşiyor. Cihazın sadece yatay olarak kullanılabiliyor olması yine X Windows System’in yetersizliklerinden bir diğeri. N900 ve Maemo, internet tabletinden beklediğiniz neredeyse her şeyi karşılıyor ancak bu iki önemli eksiklik elbette Nokia’nın da canını sıkmış olacak ki, etkinliğin ilk gününde telefon ve işletim sistemi ile ilgili tanıtım gerçekleştirildikten hemen sonra, daha sadece ‘developer preview’ sürümünün piyasada olduğu Maemo 6 (Harmattan) ile hem multi-touch’ın olacağı, hem de N900 ve devamında gelecek olan modellerin dikey olarak da kullanılabileceğinin bilgisini verdiler ve Maemo 6 ile ilgili daha geniş ayrıntılara da girdiler.

MULTİMEDYA ÖZELLİKLERİ
N900 bir internet tabletten bekleyebileceklerinizi yeteriyle karşılamasının yanında, multimedya yönüyle de oldukça etkili. Cihaz, H.264, MPEG4, XviD, WMV gibi video formatlarını başarıyla oynatabiliyor. Fotoğraf formatlarının tamamını işleyebilen N900, paylaşım servisleri ile uyumuyla da tatminkar. Diskinizde bulunan medyaya ulaşabilmeniz için de oldukça fonksiyonel olan N900, dosyalarını tarih veya isim sıralı olarak listeleyebilmesinin yanında, aylara göre de indeksleyebiliyor. Medyalarınız için ‘tag’ (etiket) bulutundan öneriler yapan N900, paylaşım servisleri ile paylaşmadan önce tüm hazırlıklarınızı yapmanıza da imkan tanımış oluyor.

İNTERNET TARAYICI
N900 tarayıcısı bu zamana kadar görmüş olabileceğiniz smart-phone tarayıcıları içerisinde belki de en iddialı olanlarından. Mozilla Foundation’ın geliştirdiği Maemo Browser, bu tip cihazlardaki internet alışkanlıklarını değiştirecek nitelikte! Öyle ki; kişisel bilgisayarınızda ziyaret ettiğiniz web sitesini nasıl görüyorsanız, içerdiği teknoloji her ne olursa olsun Maemo Browser ile de aynı sonuça ulaşıyorsunuz. Amsterdam semineri boyunca tüm Nokia yetkililerinin üzerine basa basa vurguladıkların ‘bilgisayar deneyimi’nin ayaklarından bir tanesi de Maemo Browser. Öyle ki; (her ne kadar Türkiye’de yasaklı olsa da) Youtube’u ziyaret ettiğinizde videoları izlemek için herhangi bir programa ihtiyaç duymuyorsunuz; tıpkı bilgisayarınız gibi. Videoya basıyorsunuz ve aynı çerçeve içerisinde videonuz oynamaya başlıyor. Tarayıcı yeteneklerine bağlı olarak applet, flash ve benzeri mimarileri herhangi bir çakılma, takılma, donma yaşamadan derleyebiliyor. Bu da, N900’e, Maemo’ya bir defa daha güvenmemizi sağlıyor.

BİRDEN ÇOK UYGULAMA
Nokia N900’ün Maemo ile mükemmel bir biçimde başardığı bir diğer yeteneği de multitasking (çoklu işlem yeteneği). N900 testlerimizde 28 ayrı uygulamayı herhangi bir yavaşlama, takılma yapmadan çalıştırmayı başardı. Aynı şekilde bir müzik dosyasını dinlerken, videoyu oynatıp, aynı şekilde vimeo.com gezintimizi de problemsiz yapmamızı sağladı. Multitasking Maemo’da her zaman erişebileceğiniz şekilde, ekranın sol üst köşesinde bir simge halinde. Bu simgeye tıkladığınızda karşınıza bir dashboard (erişim paneli) geliyor ve o sırada telefonunuz tarafından çalıştırılan tüm uygulamaların son işlem ekranlarına ait görüntüleriyle oluşturulmuş listeden programlar arası geçiş yapabiliyorsunuz. Çalışmakta olan programlar arasında geçiş, programların sonlandırılması, ekran tazeleme hızı, program çalıştırma hızı yine testlerimiz sırasında bizi tatmin eden noktalar arasında.

PİL ÖMRÜ
Nokia N900’ün pil ömrü yeteneklerini gölgede bırakmayacak cinsten. 3G bağlantısıyla, 1 dakikalık aralarla Facebook kontrolü, 5 dakikalık aralarla e-posta kontrolü, devamlı online SIP client, 1 saatlik konuşma ile pil telefonu 10 saat boyunca açık tutabildi. 15’er dakikalık Facebook ve e-posta kontrolü, hava durumu kontrolü ve normal telefon kullanımı ile 1 günlük bir performans yakaladık. Tüm bu testlerin dışında sadece e-posta kontrolü, not alma, günlük telefon kullanımı ve 30 dakikalık web kullanımı ile iki buçuk günü gördük.

DOKUNMATİK EKRANResistive dokunmatik ekran en az kapasitif ekranlar kadar duyarlı

KULLANIŞLI KLAVYENokia N900 üzerinde bulunan tam Q klavye oldukça kullanışlı

MASAÜSTÜ AYAĞICihazın arka yüzünde bulanan masaüstü ayağı multimedya uygulamaları için ideal

ÇOKLU UYGULAMAYüksek performansı sayesinde N900 aynı anda birden fazla uygulamayı çalıştırabiliyor

UYGULAMALARN900 uyumlu yüzlerce yeni uygulamaya garage.maemo.org adresinden ulaşılabiliyor

MULTİMEDYA YETENEKLERİVideo dosyalarını Nokia N900’ün büyük ekranında izlemek oldukça keyfili

PUANLAMA
-5YILDIZ-

ARTILAR
Çok hızlı, multitasking, X Terminal, hassas ekran, başarılı tarayıcı, gelişmiş mutimedya yetenekleri.

EKSİLER
Tuş takımı rahat değil, multi-touch yok, sadece yatay kullanılabiliyor, daha ince olabilirdiilirdi.

SONUÇ
Maemo 5 işletim sistemiyle fark yaratan Nokia N900, hızlı işlem yeteneği ve aynı anda birden fazla uygulamayı çalıştırabilmesiyle harika bir cihaz. Mobil internet tutkunlarına kesinlikle öneriyoruz.

TEKNİK ÖZELLİKLER

İşletim Sistemi
• Maemo 5

Şebeke
• GSM ve HSDPA

Ekran
• 3.5 inç, 800×480 piksel, dirençsel dokunmatik
• 16 milyon renk desteği

Hafıza
• 32 GB dahili
• microSD kart (16 GB maksimum)

Kamera
• 5 megapiksel, Carl Zeiss lens, otofokus
• LED flaş, video kayıt

Multimedya Desteği
• FM radyo, TV çıkışı, MP3, WMA, WAV • eAAC+, WMV, RealVideo, MP+, AVI, XviD

Navigasyon
• Entegre A-GPS Bağlantılar
• USB 2.0, Bluetooth 2.1, Wi-Fi, DLNA

Boyutlar
• 110.9 x 59.8 x 18 mm

Ağırlık
• 181 gram