Apple’ın Liquidmetal Technologies ile yaptığı patent anlaşmasının ardından herkesin dikkatini çeken Liquidmetal adlı alaşım, Amerika’da yaşayan Türk bilim adamı Atakan Peker’in malzeme bilimi üzerine yaptığı çalışmaları sırasında ortaya çıkmış. Bu alaşım, teknolojik ürünlerin geleceğini derinden etkileyecek gibi görünüyor. Hepimizin merak ettiği alaşımı; Liquidmetal’ın tam olarak ne olduğunu sorduğumuzda Peker, bunun, yeni ve değişik bir metal karışım (alaşım) türü olduğunu ve bilimsel yayınlarda Liquidmetal’ın metal cam ya da amorf metal olarak geçtiğini söylüyor ve şunları ekliyor: “Buna aynı zamanda ‘amorf’ ya da ‘camsı’ yapılanma da denir. Bu farklı atomik yapı malzemeye yeni özellikler veriyor. Üretim olarak, eriyik (sıvı) halden hızlı bir şekilde soğutularak yapılıyor.”Peker’e göre Liquidmetal’in avantajlarının başında mukavemetinin (malzeme gücü) oldukça yüksek oluşu geliyor. Şeklini bozmadan oldukça fazla esneme gösterebilen ve bir çeşit kuvvetli plastik olarak nitelendirilen alaşım, döküm esnasında, kalıp modellerini iyi derecede kopyalayabiliyor. Üretim ve şekil verme esnasında, alaşımın normal metallerde olduğu gibi ‘kendini çekme’ ve ‘yamulma’ payının çok az olduğunu belirten Peker, Liquidmetal’ın bu nedenle hassas ölçümlü karmaşık dizaynlarda kullanım avantajı olduğunu söylüyor. Dezavantajlarını da sorduğumuz Peker, alaşımın, yeni bir malzeme olması sebebiyle diğer malzemeler kadar üretim bilgisi ve tecrübesinin gelişmediğini söylüyor. Alaşım, bu nedenle fiyat ve üretim konusunda pek avantajlı değil.
“TEKNOLOJİK CİHAZLAR HARİCİNDE TIP ALANINDA KULLANILABİLİR”
Liquidmetal’ın bulunmasını bilimsel olarak bakıldığında malzeme bilimi açısından önemli bir gelişme olarak yorumlayan Peker, teknolojik olarak ve günlük hayatta kullanım açısından bakıldığında iddialı şeyler söylemek için henüz erken olduğu kanaatinde. Apple’ın, Atakan Peker’in eski şirketi olan Liquidmetal Technologies ile yaptığı patent anlaşmasına göre başka hiçbir marka, alaşımı teknolojik ürünlerde kullanamayacak. Ancak tıbbi alanlarda (örneğin protez ürünlerinde) kullanılması mümkün. İşin içine Apple ve onun patent anlaşması girmeden önce fazla dikkat çekmeyen Liquidmetal, şimdiye kadar zaten bazı ürünlerde kullanılmıştı: Vertu Ascent cep telefonlarının çerçevesi, bazı Sandisk USB bellekler ve Omega Seamaster Planet Ocean Liquidmetal Limited Edition modeli kol saatleri. Liquidmetal’ın teknolojik ürünlerde kullanıldığı takdirde ne gibi bir amaca hizmet ettiğini sorduğumuzda Peker, bunun, ürünün tasarımına ve amacına göre değişeceğini söylüyor: “Mesela, daha dayanıklı bir elektronik ürün şeklinde olabilir: Kırılması çok zor olan bir telefon gibi. Liquidmetal kullanılan ilk Vertu Ascent cep telefonları üzerinden otomobil geçtiği halde bozulmaz; çalışmaya devam ederdi. Aynı şekilde Sandisk flash belleğin de üzerinden araba geçmesi durumunda kırılma ya da bozulma görülmesi mümkün değil.”
“ŞİMDİLİK DİĞER MALZEMELERDEN DAHA MALİYETLİ”
Atakan Peker, Liquidmetal’in Apple tarafından ilginç tasarım ve ürün geliştirmesinde kullanabileceğini vurgulayarak anten probleminin, uygulama yönlerinden sadece biri olduğunu belirtiyor. Yeni gelişmeleri iPhone dışında Apple’ın dizüstü bilgisayarlarında da görebileceğimizi sözlerine ekliyor. Üstelik Apple, şimdiye kadar Liquidmetal’ı SIM kart açma çubuğu olarak iPhone’un birkaç modelinde kullanmış. Liquidmetal kullanılarak üretilecek cihazların fiyatlarında nasıl bir değişim olacağından da bahseden Peker, malzeme henüz yeni olduğu ve kendine has özelliklerine uygun üretim altyapısı olmadığı için göreceli olarak biraz daha pahalı olabileceğini belirtiyor. Peker, fiyatla ilgili açıklamalarına şunları da ekliyor: “Fakat üretim altyapısı geliştiğinde ve malzemenin özelliklerini daha iyi kullanan ürünler yapıldığında, yüksek maliyet bir etken olmaktan çıkacak. Hatta ürün fiyatları daha ucuz olabilir. Mesela, daha dayanıklı bir ürün olarak garanti masraflarını düşürebilir.”
Teknolojik ürün dünyasından beklentilerini de dinlediğimiz Peker, cihazların fonksiyonel elektronik özelliklerinin yanında tasarım ve görünümün daha da önemli bir yer tutacağını; endüstriyel tasarımın teknolojik ürünlerde bir ayrıcalık yaratmak için önemli bir etken olacağını söylüyor.
ATAKAN PEKER KİMDİR?
Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği ve Fizik Bölümü mezunu olan Atakan Peker, CALTECH’de (Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü) malzeme bilimi üzerine doktara yapmış. Liquidmetal’ın doktora çalışmalarının sonucu olduğunu belirten Peker, doktorayı takiben özel bir şirkette (Liquidmetal Technologies) malzemenin uygulama alanları ve özel üretim teknikleri üzerine çalışmalar gerçekleştirmiş. Peker, şirket hayatı boyunca araştırma-geliştirme (Ar-Ge) yöneticiliği, patent stratejileri, teknoloji transferi, üniversite-sanayi iş birliği ve ürün geliştirme konularında çalışmış. Şu anda ise 3 yıl önce geçtiği Washington State Üniversitesi’nde yeni malzeme ve özel alaşım teknolojileri; bunların uygulama alanları ve özel üretim teknikleri üzerine bilimsel ve teknolojik çalışmalar gerçekleştiriyor.
