Geçtiğimiz ay başında Maliye Bakanlığı’nın hazırladığı “Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” ortaya çıkmıştı. Bu tasarının da RTÜK’e internet yayınlarını denetleme yetkisi verdiği anlaşılmıştı. Aradan geçen zamanın ardından RTÜK üyelerinden Doç. Dr. Hamit Ersoy bu denetimin kapsamını belirleyen bir açıklamada bulundu.
RTÜK’ün yanı sıra İslam İşbirliği Teşkilatı Yayıncılık Düzenleyici Otoriteleri Forumu (IBRAF) Genel Direktörü olan Doç. Dr. Hamit Ersoy denetim noktasında eleştirilere yanıt verdi. RTÜK’ün interneti denetlemeye başlamasının mümkün olmadığını ifade etti.
“Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun böyle bir görevi üstlenmesi hem yasal hem de pratik açıdan mümkün değil. Yapılmak istenen düzenleme öncelikle sadece karasal, uydu ve kablo ortamında yapılan yayıncılığın internet ortamındaki uzantısı şeklinde. Yani internet ortamında yapılacak yayıncılıkla ilgilidir.”
Yasal düzenlemenin kapsamının Netflix, BluTV ve PuhuTV gibi internet yayıncıları olduğunun altını çizdi. Problemin haksız rekabet olduğunu ifade etti.
“Bu alanın denetlenmemesi çocukların çok sakıncalı içeriklerle karşı karşıya kalmasını da beraberinde getiriyor. Çocukların korunması Anayasal bir zorunluluk olduğu için (Anayasa 41. madde) RTÜK, çocukları, gelecek nesli korumak adına bu alana el atmak zorundaydı. Yani yeni yasal düzenleme, geleneksel yayıncıların internet ortamına uzanan yayınları ile geleneksel ortamlarda yayın yapmayan fakat onların sahip olduğu içeriğin tamamını hatta ötesini içinde barındıran yayıncıları da denetleme imkanı verecek. Netflix, BluTV, Puhu TV gibi aslında tamamen yayıncı olan ama sadece internet mecrasından yayın yaptıkları için yayıncı değilmiş, herhangi bir internet kullanıcısıymış gibi algılanan yayıncıları denetleyeceğiz. Yani internet ortamında yayıncılık faaliyeti yapanları denetleyeceğiz. Onların dışında YouTube, Twitter, Facebook ve benzeri, görsel içeriği paylaşan ve fakat yayıncı hüviyeti taşımayanlar için RTÜK’ün herhangi bir denetimi söz konusu değildir. İnternet ortamında ‘geleneksel mecralarda yapılan içeriği’ paylaşan, şimdilik ‘yayıncı’ denmeyen ama aslında internet ortamında yayıncılık yapan kuruluşları denetleyeceğiz sadece. Dolayısıyla şu ana kadar gösterilen tepkilerin yersiz olduğunu, endişeye mahal olmadığını, uçsuz bucaksız internet dünyası içinde çok sınırlı bir yetkinin RTÜK’e verildiğinin ve Avrupa Birliği standartlarına göre yayıncı kimliği taşımayan hiçbir kullanıcının içeriğinin denetlenmeyeceğinin bilinmesi gerekiyor.”
Bu denetimin bir diğer nedeninin ise haksız rekabet iddiaları olduğu anlaşılıyor. Doç. Dr. Hamit Ersoy bu tip yayıncıların internet ortamından çok zengin bir içeriği oldukça ucuza sunduğunu, bunun da karasal yayıncılar için haksız rekabet koşullarını oluşturduğunu ifade etti. Uygulanacak yeni düzenlemelerin kapsamının ise ilerleyen dönemlerde netlik kazanmasını bekliyoruz.