Türkiye’de akıllı telefon fiyatları artık çok yüksek bir hale gelmiş durumda. Peki bunun arkasındaki temel neden ne? Suçlu firmalar mı?
Türkiye’de iyi bir akıllı telefon almak oldukça zor hale geldi. Artık amiral gemilerini bırakın orta seviye telefonlar bile ciddi oranda pahalıya satılıyor. Bunun arkasında ise çoğu kişinin söylediğinin aksine firmalar yer almıyor. Çoğu zaman telefonların Türkiye fiyatları yurt dışı fiyatları ile karşılaştırılırken, sadece güncel dolar kuru ile çarpım yapılıyor. Yani yurt dışı fiyatı 500 dolar olan bir telefonun Türkiye’de güncel dolar kuru (1 dolar 8,5 TL) üzerinden 4.260 TL olması bekleniyor. Son tüketici büyük bir hataya düşerek firmaların ödemesi gereken taşımacılık ya da yasal ücretleri (vergi vb.) çoğu zaman hesaba katmıyor.
Bu yüzden de birçok firma “Telefonlarınızı Türkiye’de çok pahalıya satıyorsunuz!” şeklindeki sitemlerle karşılaşıyor. Çünkü 500 dolarlık bir telefon Türkiye’de kesinlikle 4.200 TL’ye satılamıyor. Burada madalyonun bir de öbür yüzü bulunuyor. Süreci mutlaka masanın öbür tarafına geçerek değerlendirmek gerekiyor.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
100 dolar gümrük girişi olan bir akıllı telefon modelinin Türkiye fiyat macerası
Sorduğumuz “Türkiye’de akıllı telefon fiyatları neden çok yüksek?” sorusunun cevabına hemen başlayalım. Bunun için pahalı değil Türkiye gümrük girişi sadece 100 dolar bir akıllı telefonu örnek göstereceğiz. Türkiye’ye giriş yapan bir telefonun satış fiyatını ilk olarak yüksek dolar / euro kuru artırıyor. Ancak en büyük kalemler çoğu kişinin görmezden geldiği yasal ücretler yani temel olarak vergiler oluyor. Burada Türkiye’de firmaların resmi satış için ödemesi gereken ciddi ücretler bulunuyor.
Örneğin 100 dolarlık bir akıllı telefon, güncel kur (1 dolar 8,5 TL) üzerinden 850 TL‘ye giriş yaptığı Türkiye’de tam 3.200 TL‘lik bir tavsiye edilen satış fiyatına ulaşıyor. Çünkü bu telefon ilk olarak fiyatı 200 doların altında olmasına rağmen 200 dolardan vergilendiriliyor.
Evet Türkiye’de böyle bir “gözetim sınırı” uygulaması bulunuyor. Geçtiğimiz dönemde geçilen bu yeni uygulama ile fiyatı 200 doların altında olan cep telefonları Türkiye’ye sokulurken fiyatı 200 dolarmış gibi vergi alınıyor. Bu uygulama üzerinden bizim seçtiğimiz 100 dolarlık telefon gözetim fiyatına bağlı olarak hemen 1.700 TL oluyor.
Bunun üzerine TRT + Kültür Fonu, telefonun Kültür Fonu dahil tutarı 1.500 TL‘nin üzerinde olduğundan 100 dolarlık telefondan yüzde 50 ÖTV ve hepsinin üstüne KDV alınıyor. Bazı özel yasal hesaplamalar sonucunda telefonun gümrük vergileri dahil maliyeti firmaya yaklaşık olarak 2.459 TL oluyor. Bu hesap üzerinden Türkiye’de sadece 100 dolarlık bir telefonun ana fiyatı üzerine ödenen vergiler tutarı yaklaşık 1.609 TL oluyor.
Peki bir akıllı telefon modelinin Türkiye’de satılması için sadece bu masraflar mı var? Elbette hayır. Öncelikle şunu mutlaka ama mutlaka belirtmek gerekiyor. Hiçbir firma zararına iş yapmıyor, yapmaz, yapamaz, yapmayacak. Dünyanın en değerli teknoloji firmaları dahi sürekli olarak karını artırmaya çalışıyor. Bu açıdan Türkiye’de de telefon fiyatlarında “olmazsa olmaz” başka ekler de bulunuyor.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Telefonların fiyatını belirleme sürecinde şirket karı, personel maliyeti, depolama maliyetleri, dağıtım maliyetleri, taşıma maliyetleri, pazarlama harcamaları, servis merkezlerinin gideleri, dağıtıcı bayi / mağaza karları ve bazı diğer finansal işletme maliyetleri gibi önemli kalemler de hesaba katılıyor. Bu kalemler son kullanıcının göz ardı ettiği ancak firmalar için “zorunlu” olan maliyet kalemleri arasında yer alıyor. Bunları yapmadan bir telefonu Türkiye’de resmi garantili olarak satamazsınız.
Bunlar da gümrük vergileri dahil maliyetin üzerine yüzde 30’luk bir ekleme yapıyor. Bunların hepsi bir araya geldiği zaman da 100 dolarlık bir gümrük fiyatı olan telefon, Türkiye’de raflara yaklaşık olarak 3.200 TL‘den çıkıyor. Telefonlar için yapılan indirimler ise çoğu zaman ana değil aracı firmaların karlarından yaptıkları fedakarlıkları oluyor.
Akıllı telefon alımı için yurt dışı halen mantıklı mı?
Güncel IMEI kayıt ücreti üzerinden baktığımız zaman şu an sadece çok üst düzey amiral gemilerinde biraz avantaj sağlanıyor. Çünkü yurt dışından getirilen telefonların pasaporta kaydı için ödenen IMEI kayıt ücreti tam 1.838 TL seviyesinde. Ayrıca yeni yılda buna bir artış da bekleniyor. IMEI kayıt ücreti 2021’de 2.006 TL seviyesine kadar çıkacak gibi görünüyor.
Bu yüzden artık orta ve giriş seviyesi modelleri yurt dışından getirmek maddi olarak avantaj / fayda sağlamıyor. Ayrıca şunu da tekrardan belirtmek gerekiyor. Artık yurt dışından gelen telefonun mutlaka pasaporta kaydedilen kişinin üstüne kayıtlı bir telefon hattı ile kullanılması gerekiyor.
