Web’in babasından internet eşitsizliğine ve tekelleşen firmalara eleştiri

13 Mart 2018 11:00

World Wide Web, 29’uncu yaşını kutlarken yaratıcısı Tim Berners-Lee bazı endişelerini internet kullanıcılarıyla paylaştı. Açık bir mektup yazan Berners-Lee internetin günümüzdeki durumunu özetliyor.

Pazartesi günü 29 yaşına basan World Wide Web (www) şüphesiz bu süre zarfında büyük bir değişim geçirdi. Dünya nüfusunun yarısından fazlasının çevrim içi olduğu günümüzde Web’in yaratıcısı Tim Berners-Lee, Guardian’da yayınlanan açık mektubuyla bazı sorunları hatırlatıyor. İlk sözleri ise internet erişimindeki eşitsizlik oluyor. Berners-Lee internet erişimindeki eşitsizliğin global bir tehdit olduğunu vurguluyor. “Şaşırtıcı olmayacak şekilde eğer bir kadınsanız, fakirseniz, kırsalda ya da düşük gelirli bir ülkede yaşıyorsanız offline olma ihtimaliniz çok daha yüksek.” diyen Berners-Lee, günümüzde çevrim dışı olmanın pek çok konuda mahrumiyet anlamına geldiğini hatırlatıyor. Yeni şeyleri öğrenme, hayatı kolaylaştıracak servisleri kullanma ya da demokratik bir tartışmanın parçası olma gibi pek çok değişkende dünyanın yarısı katılım gösteremiyor. Aradaki bu farkı kapatmak için yeterince yatırım yapılmadığı sürece de 2042’ye kadar milyarlarca insanın internet erişimi olmayacağını belirtiyor.

Tekelleşen firmalar

Berners-Lee’nin yazısındaki bir diğer kritik nokta ise internet kullanımını tekelleştiren firmalar. Web’in ilk zamanları ile şu anki zamanlarının çok farklı olduğunu hatırlatan Berners-Lee, ilk dönemlerde var olan sayısız blog ve sitelerin şimdilerde dominant platformlar tarafından yutulduğunu bir kez daha hatırlatıyor. Elbette Berners-Lee’nin işaret ettiği platformlar Facebook, Google ve Twitter gibi kullanıcıların hayatında baskın olan servisler. Berners-Lee, bu platformların hangi fikir ve görüşlerin görülüp paylaşılacağına dair sahip olduğu kontrolü eleştiriyor. İnternet dünyasındaki bu merkezileşmenin yaratabileceği problemlere dikkat çeken Berners-Lee, gelecek planlarını sınırlamamak gerektiğini de kaydediyor.

Hayal gücümüzü kısıtlayan iki efsane mevcut. Biri çevrim içi şirketler için reklamın yegane iş modeli olabileceği, diğeri de platformların yönetim şeklini değiştirmek için çok geç olduğu. Her iki noktada da biraz daha yaratıcı olmamız gerekiyor.” diyen Berners-Lee’nin yazısının tamamını buradan okuyabilirsiniz.

Paylaş